اقدامات درمانی برای بررسی نازایی

۱- اولین اقدام برای بررسی نازایی انجام‌ آزمایش اسپرموگرام است.

نکات مهم در آزمایش اسپرموگرام:

بهترین شرایط انجام این ازمایش زمانی است که سه الی چهار روز نزدیکی صورت نگرفته باشد.

اگر بیشتر ازین زمان گذشته باشد، زوج‌باید یک نزدیکی انجام دهد تا تخلیه اسپرم صورت گیرد و سه الی چهارروز خودداری نموده و سپس به آزمایشگاه مراجعه کند.

برای انجام این آزمایش نیاز به ناشتا بودن نیست.

دادن نمونه برای این آزمایش از طریق استمنا است. در بعضی آزمایشگاه های مراکز نازایی اتاقهای خصوصی برای زوجین وجود دارد تا دادن نمونه اسپرم آسانتر گردد.

نمونه به آزمایشگاه ارسال میشود و اسپرم (نطفه مرد)، ازنظر تعداد، تحرک، شکل، وجود سلول‌های التهابی و…‌.بررسی می‌شود.

در صورت وجود اختلال در اسپرموگرام معنولا این تست را تکرار نی کنیم واگر باز هم مشکل وجود داشت آقا می‌بایست به اورولوژیست (پزشک جراح و متخصص بیماریهای کلیه و مجاری ادراری) مراجعه کند.

۲- قدم بعدی بررسی وضعیت تخمک گذاری است.

با شرح حالی که از خانم‌گرفته می شود تا حدزیادی میتوان احتمال داد که آیا تخمک گذاری منظم وجود داردیا خیر .

پرسش از زمان و نظم شروع پریود‌ها، مدت و فواصل آنها، حجم خونریزی وجود یا عدم درد حین پریود و بررسی شدت درد، وجود لخته هنگام پریود و….باید پرسیده شود.

تنبلی تخمدان یا سندم تخمدان پلی کیستیک، یکی از شایعترین بیماریهایی است که منجر به اختلال تخمک‌گذاری میشود.

دراین موارد علائم سیستمیک و پوستی وجود دارد. نظیر چاقی شکمی، کبد چرب، اختلال تحمل قند و مقاومت به انسولین، موی زائد روی چانه و بین پستان‌ها و روی ران، ترشح شیر از پستان، وجود جوش‌های چرکی و ریزش مو یا نازک شدن مو و…..

تنبلی تخمدان یا سندم تخمدان پلی کیستیک، به‌علت عدم تخمک‌گذاری مزمن اتفاق می‌افتد یعنی تخمک (نطفه زن) از تخمدان آزاد نمی‌شود یا کیفیت مناسب ندارد.

۳ -دستگاه تناسلی سالم خانم نقش مهمی در باروری دارد و باید حتما بررسی شود. 

به‌جز معاینه با اسپکولوم‌، معاینه واژینال، انجام تست پاپ اسمیر، بررسی و درمان عفونت‌های احتمالی، از روش‌های تصویر برداری نیز می‌توان بهره جست.

انجام‌ روشهای تصویر برداری نظیر سونوگرافی، سونوهیستروگرافی و هیسترو سالپنگو گرافی برای ارزیابی تخمدان‌ها، لوله رحمی و رحم، ضروری است.

وجود یا عدم وجود توده‌ها، پولیپ، فیبروم یا ناهنجاری‌های دستگاه تناسلی خانم و باز بودن لوله رحمی در این روش‌های تصویر‌برداری بررسی شده طرح درمان بعدی ریخته می‌شود.

۴-ارزیابی هورمونی

برای ارزیابی هورمونی، باید درروز دوم یا سوم پریود، درحالیکه فرد دوازده ساعت ناشتا است، دوساعت بعداز بیدار شدنش آزمایش خون بدهد.ارزیابی هورمونهای تیرویید، هورمون های هیپوفیزی کنترل کننده کار تخمدان، بررسی پرولاکتین، ارزیابی غده فوق کلیه و بررسی هورمون مردانه، در کنار سایر ازمایشات روتین نظیر قند و چربی و کم خونی و ….می‌بایست انجام شود.
درمان اختلالات هورمونی به درمان زوج نازا کمک میکند.